Nieuw Bordessein: Blog 4 | december 2020

Bordessein: Blog 4 – december 2020

Tekst: Dave Habraken

Eind oktober werd een belangrijke mijlpaal bereikt: het materiaal van het bordessein werd van de technische school van Don Bosco Haacht naar Simpelveld getransporteerd. Hierop volgde een vrij drukke periode waarbij snel veel vooruitgang werd geboekt. Tijd dus voor een nieuwe blog over de vooruitgang rond dit project. Aan het grote aantal foto’s bij dit bericht zal je alvast merken dat er op enkele maanden tijd bijzonder veel is gebeurd.

In de vorige blog berichtten we al dat enkele overbodige gaten in de basispaal werden dichtgelast. Hierna werd deze paal in de grondverf geschilderd om de paal te beschermen tegen oxidatie en in een beweging goed te kunnen zien waar egaliseren met plamuur nodig is.

Voor de bediening van de seinarmen bestaan er twee varianten: elektrische bediening via motoren (zogenaamde seinstellers) of een volledig mechanische bediening via kettingen en staaldraden (zogenaamde trekdraden). Wij kozen voor de tweede uitvoering.

Omdat de trekdraden tot boven het bordes in de seinpalen moeten geraken, worden onderaan de seinpaal en aan het bordes zelf aangrijpingen (katrollen) voorzien. Over de aangrijpingen op het bordes zelf werd in de vorige blogs al bericht. Ondertussen hebben we ook aan de aangrijpingen onderaan de seinpaal gewerkt.

De oren voor de bevestigingen van de schoren aan de basispaal waren niet helaas meer voorradig. Terwijl we voor bijna alle andere zaken nog originele NS-tekeningen terugvonden, was dat voor deze oren niet meer het geval. Op basis van foto’s van vroegere bordesseinen werd daarom een waarheidsgetrouw model ontworpen, waarna met dank aan leraar Peter Verswyvel in de Don Bosco school deze onderdelen met de CNC-machine werden uitgesneden.

Het gewicht van het bordes, inclusief seinpalen, zal oplopen tot iets minder dan een ton. Een stabiele bevestiging aan de basispaal is dan ook enorm belangrijk. Voor deze bevestiging werd eerder in deze blog al vermeld dat er een flens aan de basispaal wordt gelast. Onderaan het bordes wordt ook een dikke plaat voorzien. Vrijwilliger Peter had deze plaat al uitgetekend (net zoals alle andere benodigde tekeningen, waarvoor onze grote dank!), maar de plaat moest nog worden uitgefreesd. Ook hiertoe werd de Don Bosco school gelukkig bereid gevonden.

Doorgaans wordt in Simpelveld op dinsdagavond en zaterdag overdag voor seinwezen geklust. Daar waar op zaterdag vaak de grotere buitentaken gebeuren, wordt op dinsdag meestal in de werkplaats gewerkt. Het is dan vooral op dinsdagavond dat er aan het optuigen van de twee seinpaaltjes voor bovenin het bordes werd gewerkt. Stiekem kroop hier uiteindelijk toch wat meer werk in dan aanvankelijk verwacht: de reeds aanwezige groefschijven (die de trekdraadbewegingen omzetten naar bewegende seinarmen) bevonden zich niet exact op gelijke hoogte. Hierdoor moesten bij één seinpaal de gaten opnieuw worden geboord en moesten de oude gaten worden gedicht. Ondertussen werden ook de gaffels (voor de mechanische koppeling van de groefschijven met de seinarmen) opgeknapt.

Zoals in de vorige blog gemeld, was het bordes zelf al een hele tijd grotendeels klaar. Door Corona en het tijdelijk sluiten van de scholen in België heeft het fabriceren van de trap echter vertraging opgelopen. De eerste anderhalve maand van het schooljaar heeft leraar Paul Ventôse de zesdejaars leerlingen uit de afdeling Lassen-Constuctie begeleid bij het vervaardigen van deze trap. Hiermee werden de laswerken op school afgerond. Een welgemeende dankjewel aan Paul is dan ook zeker op zijn plaats!

Op dinsdag 27 oktober was het dan zover: de onderdelen van het bordes en de ladder werden opgehaald en naar de zandstraalfirma Kathagen in Belgisch Noord-Limburg getransporteerd. Hier werden door enkele vrijwilligers gedurende twee dagen alle onderdelen gestraald. Hoewel dit geen verplichte kost is, kozen we hier bewust voor, zodat het materiaal overal erg ruw werd. Dit zorgt voor een veel betere hechting van de grondverf, zodat alles beter tegen roestvorming is beschermd. Het bordessein komt immers in weer en wind te staan en we willen voorkomen dat we over enkele jaren alweer alles moeten opschuren en schilderen.

Het weekend na aankomst van de onderdelen werden deze gelijk ook geschilderd. Gezandstraald materiaal is enorm gevoelig voor roestvorming, dus een snelle verfbeurt is geen overbodige luxe. Gelukkig bood de verwarmde werkplaats tussen de aankomst en de schilderbeurt voldoende bescherming, waardoor slechts hier en daar wat vliegroest weggeschuurd moest worden. Op zaterdag 31 oktober werd Miljoenenlijn-huisschilder Diederik erbij gehaald om de meeste onderdelen met het verfpistool te primeren. Ondertussen amuseerden meerdere leden van Seinwezen zich bij het handmatig schilderen van kleine onderdelen.

Doordat op zaterdag de schilderwerken zo snel vooruit gingen, kon op zondag al een eerste laag zwarte aflak worden aangebracht. Nadat alles lichtjes was opgeschuurd, werd een week later alles nog een tweede keer zwart gespoten, zodat het bordes tegen weer en wind beschermd is.

Na enkele relatief drukke weken waarbij alles in functie van het schilderen van de onderdelen van het bordes en de trap stond, volgde een rustigere periode van afwerking. Er kroop nog redelijk veel tijd in kleine zaken zoals het voorzien van de voedingskabel voor de elektrische verlichting, het gangbaar maken van aangrijpingen enzovoort. Ondertussen zijn we ook bijna volledig door die takenlijst heen, waardoor de plaatsing dichtbij komt.

Op 12 december werd een belangrijke mijlpaal bereikt: het bordes kon op de basispaal worden opgebouwd, waarna dit geheel met een spoorkraan naar buiten werd getransporteerd.

Je ziet het: het gaat nu snel vooruit. We hopen om volgens de oorspronkelijke planning nog deze winter aan de plaatsing te kunnen beginnen. Een en ander zal natuurlijk van dat verfoeide virus afhangen…

Het goede nieuws is dat we op het seinhuis niets moeten wijzigen: de plaatsing van het bordessein was al lang voorzien door vrijwilligers die in de jaren ’90 Post 1 hebben aangepast naar de nieuwe sporensituatie. Vroeger bedienden 2 handels dezelfde seinarm (dankzij een zogenaamde “meerschijvenkast” die zich buiten bevond). In de toekomst zullen deze handels uiteraard de aparte seinarmen van het bordessein bedienen.

Geïnteresseerden die ons volgen via sociale media, hebben wellicht het nieuws over de financiering al meegekregen. Toch willen we nog even herhalen dat we dankzij vele privégiften, een gulle sponsoring van de Stichting Holland Spoor / Roestrijden.nl en ondertussen ook de belofte tot een bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds de financiering voor het bordessein rond hebben. Hier zijn we natuurlijk enorm dankbaar voor.

Sinds het bekend maken van dit nieuws via sociale media, kregen we tot onze grote verrassing nog een aanzienlijke sponsoring binnen van een privépersoon. Helaas konden we ondanks meerdere pogingen deze persoon nog niet traceren. Als u zich hierin herkent, zou u zich dan kenbaar willen maken, zodat we u kunnen uitnodigen voor de inhuldiging van het bordessein?

We merkten de afgelopen tijd dat er nog wel wat meer mensen stortingen deden van 40 Euro of meer, zonder zich kenbaar te maken via mail. De mensen van wie we correcte gegevens hebben, hebben we de voorbije dagen een mail gestuurd. Als u een dergelijke mailtje niet hebt gehad, maar wel een storting van 40 Euro of meer deed en u bij de inhuldiging van het bordessein wil zijn, kan u ons dan een mailtje sturen via bordessein@miljoenenlijn.nl ? Het zou natuurlijk jammer zijn indien u geen uitnodiging krijgt doordat we u niet kunnen bereiken, dus we horen heel graag van u.\

Meer weten?

Wil je meer weten over het project ‚Bordessein‘? Lees dan alles op de speciale informatiepagina:

Tussenstand Crowdfunding