52-Update-2
Van binnen en buiten opgeknapt: Rijtuig 05
Maak je een rit met de Miljoenenlijn, dan leg je je bagage in de geknoopte netten en neem je vorstelijk plaats op een van de gestoffeerde banken in een glanzend gelakt interieur. In de typische rijtuigen van de Miljoenenlijn, van buitengroen of wijnrood en mergelkleurig, maak je een reis terug in de tijd. De rijtuigen zijn van Belgische makelij en stammen uit 1934. Rijtuig 21035-05, kortweg 05, kreeg onlangs een stevige opknapbeurt van binnen en beneden en daarover spreken we de heren achter de verf en de veren.
Jean-Luc is werkgroepleider rijtuigen. De vrijwilligers van deze werkgroep zorgen ervoor dat de rijtuigen waar de reizigers in plaatsnemen tijdens hun rit over de Miljoenenlijn, technisch helemaal in orde zijn. Denk daarbij aan de wielen, het remwerk, het stootwerk en de stoomverwarming. Het meeste hiervan bevindt zich aan de onderkant van het rijtuig. Tijdens een jaarlijkse keuring werd bij rijtuig 05 een technisch probleem aan het stootwerk geconstateerd, waardoor deze tijdelijk uit dienst ging.
Voor en achter het rijtuig zitten de zogenaamde buffers, een soort stootblokken tussen de rijtuigen of tussen het rijtuig en de locomotief. Tussen deze buffers zit een evenwichtsinrichting, die ervoor zorgt dat het rijtuig zonder al te veel horten en stoten een bocht kan maken. Als de ene buffer wordt ingedrukt, komt de andere naar buiten. Dat zorgt niet alleen voor minder schokken voor het materieel, maar ook voor een comfortabelere rit voor reizigers. Die evenwichtsinrichting repareren had nogal wat om handen, legt Jean-Luc uit.
Veren op spanning
“Het is heel moeilijk te repareren. In het mechanisme staat een aantal grote veren continue op spanning. Het was een hels karwei om ze eruit te halen, maar ook om ze terug erin te zetten. Dat veroorzaakte een hoop problemen… Uiteindelijk bleek dat de pennen en bussen versleten waren, de oorzaak dat het hele mechanisme niet meer werkte. Eén kant hebben we nu gedaan, de andere kant moet nog. Ik denk wel dat we op driekwart van de werkzaamheden zitten. Ondertussen zijn we er wel al een hele poos zoet mee.”
De werkgroep rijtuigen neemt samen met andere vrijwilligers uit de werkplaats – naast het reguliere onderhoud van de andere rijtuigen – rijtuig 05 wekelijks onder handen. Dat was voor de werkgroep interieur, bestaande uit vier heren waar ook huistimmerman Wolfgang onderdeel van is, dé gelegenheid om elke dinsdag de binnenkant van het rijtuig aan te pakken. “We hebben het hele rijtuig van binnen eerst ontmanteld en negentig jaar ‘rotzooi’ weggepoetst dat in randjes en kieren was gaan zitten. Ton en Michael hebben het volledige houtwerk afgeschuurd en weer netjes in de lak gezet. Samen met Wil, onze man aan de naaimachine”, zegt Wolfgang lachend, “heb ik alle banken nieuw bekleed, een enorm karwei. Na het verwijderen van de versleten stoffering, hebben we alle veren in de kussens opnieuw met elkaar verbonden met een speciale draad, allemaal handwerk. Wil heeft met de nieuwe stof alles op maat genaaid. Met een kromme naald heb ik alle losse stukken weer vastgezet op het meubilair. De kussens laten we bekleden door een Syrische familie uit Brunssum.”
Nu alle veren – zowel in het onderstel als in het meubilair – bijna weer op spanning staan, wordt verwacht dat het rijtuig eind dit jaar weer over de Miljoenenlijn zal rijden. Reizigers ervaren dan de luxe van een eersteklas ritje, zoals dat in 1934 gevoeld moet hebben toen het rijtuig nieuw in gebruik werd genomen. We wensen de heren van de werkgroep rijtuigen en interieur succes met de laatste loodjes!
Frank
Ik ben benieuwd naar het eind resultaat. Ik reis graag met deze wagons.
Ik zou deze wagons dan ook graag in model (HO ook wel 1/87) graag hebben voor mijn eigen modelspoorbaan.